Khi thương mại điện tử ngày càng phát triển, các nền tảng mua bán trung gian như Shopee, Lazada, Tiki hay Amazon không còn xa lạ với người tiêu dùng. Những nền tảng này được gọi là marketplace, và đang trở thành một xu hướng kinh doanh online phổ biến cho cả cá nhân lẫn doanh nghiệp.

Vậy marketplace là gì, hoạt động như thế nào, có ưu - nhược điểm gì, và bạn nên khai thác marketplace ra sao để đạt hiệu quả tối đa trong kinh doanh? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết này.

Marketplace là một nền tảng thương mại điện tử đóng vai trò trung gian, nơi người bán và người mua có thể gặp gỡ và thực hiện giao dịch trực tuyến. Thay vì chỉ một chủ sở hữu đăng và bán sản phẩm (như website riêng), marketplace cho phép nhiều nhà bán hàng đăng sản phẩm trên cùng một nền tảng, tương tự như một “chợ online”.

Để quyết định có nên kinh doanh trên các sàn thương mại điện tử không, bạn cần hiểu rõ ưu và nhược điểm của marketplace là gì:

Marketplace đa ngành - Phù hợp với ngành hàng tiêu dùng phổ thông

Marketplace đa ngành là những sàn thương mại điện tử cung cấp đa dạng sản phẩm – từ đồ gia dụng, thời trang, thực phẩm đến đồ công nghệ, mỹ phẩm… Người bán từ nhiều ngành nghề khác nhau đều có thể tham gia.

Ví dụ: Shopee, Lazada, Tiki, Amazon

Phù hợp với ngành hàng:

• Thời trang (quần áo, giày dép, phụ kiện)

• Mỹ phẩm, chăm sóc cá nhân

• Thiết bị điện tử, đồ gia dụng

• Văn phòng phẩm, đồ dùng học tập

• Sản phẩm handmade, quà tặng

Lý do phù hợp:

• Các sàn này có lượng truy cập lớn mỗi ngày, hành vi mua hàng nhanh

• Người tiêu dùng thường có nhu cầu tìm kiếm và so sánh nhiều ngành hàng cùng lúc

Tính cạnh tranh cao, nhưng cơ hội tiếp cận rộng

Marketplace chuyên ngành - Phù hợp với ngành hàng đặc thù hoặc cao cấp

Marketplace chuyên ngành tập trung vào một nhóm sản phẩm/dịch vụ cụ thể, phục vụ đúng một nhóm khách hàng có nhu cầu rõ ràng và cao

Ví dụ:

• Foody/Now/GrabFood: Thức ăn & đồ uống

• Booking.com, Agoda: Du lịch & lưu trú

• Chợ Tốt: Đồ cũ, bất động sản, xe cộ

• Fundiin, Kredivo: Mua trước trả sau (dịch vụ tài chính)

Phù hợp với ngành hàng:

• Nhà hàng, quán ăn, tiệm cà phê

• Khách sạn, homestay, villa

• Bất động sản, xe máy, xe hơi, đồ điện tử đã qua sử dụng

• Sản phẩm/dịch vụ cao cấp cần trải nghiệm riêng biệt

Lý do phù hợp:

• Tập trung đúng tệp khách hàng, ít bị loãng thông điệp

• Hành vi người dùng mang tính định hướng cao, sẵn sàng mua hoặc sử dụng dịch vụ

• Dễ xây dựng uy tín và chuyên môn nếu sản phẩm đúng thị trường

Marketplace C2C (Customer to Customer) – Phù hợp với sản phẩm cá nhân, đồ cũ

Marketplace C2C là nền tảng cho phép cá nhân bán hàng cho cá nhân, không cần đăng ký doanh nghiệp. Đây là môi trường linh hoạt, không ràng buộc, phù hợp với người bán nhỏ lẻ hoặc những ai kinh doanh ngắn hạn.

Ví dụ: Facebook Marketplace, Chợ Tốt, eBay

Phù hợp với ngành hàng:

• Đồ đã qua sử dụng: điện thoại, laptop, nội thất, xe máy

• Đồ thanh lý, đồ handmade

• Quần áo, giày dép, phụ kiện cá nhân

• Sản phẩm tự làm (tranh, đồ mỹ nghệ...)

Lý do phù hợp:

• Không yêu cầu giấy phép kinh doanh

• Chi phí gần như bằng 0

• Tiếp cận người mua gần khu vực nhanh chóng

• Giao dịch linh hoạt, có thể thương lượng

Marketplace B2B (Business to Business) - Phù hợp với nhà sản xuất, sỉ - lẻ

Marketplace B2B là nền tảng dành cho giao dịch giữa các doanh nghiệp với nhau. Mô hình này phục vụ nhu cầu mua số lượng lớn, tái phân phối, hoặc tìm nguồn cung ứng.

Ví dụ: Alibaba, Indiamart, 1688, Made-in-China

Phù hợp với ngành hàng:

• Nguyên vật liệu sản xuất

• Linh kiện công nghiệp

• Sản phẩm đóng gói số lượng lớn (thời trang, thiết bị văn phòng...)

• Đồ dùng y tế, thực phẩm chức năng (sỉ)

Lý do phù hợp:

• Tiết kiệm chi phí khi mua số lượng lớn

• Tìm được đối tác sản xuất hoặc nhà phân phối lâu dài

• Dễ thương lượng về giá và hợp đồng dài hạn

Marketplace dịch vụ - Phù hợp với ngành nghề tự do, kỹ thuật số

Một số nền tảng cho phép người cung cấp dịch vụ kỹ năng hoặc số hóa chào bán dịch vụ trực tiếp cho khách hàng hoặc doanh nghiệp.

Ví dụ: Fiverr, Upwork, Freelancer, Vlance, BookingCare

Phù hợp với ngành nghề:

• Thiết kế đồ họa, content, video

• Lập trình, website, SEO, phần mềm

• Dịch thuật, hỗ trợ khách hàng, nhập liệu

• Dịch vụ y tế, tư vấn sức khỏe, gia sư online

Lý do phù hợp:

• Khách hàng có nhu cầu cụ thể, dễ tiếp cận

• Tự do về thời gian, không cần tồn kho

• Cơ hội làm việc với khách hàng quốc tế

Đối với người bán, marketplace mở ra cơ hội tiếp cận thị trường nhanh chóng. Tuy nhiên, đi kèm với đó là rất nhiều thách thức về quản lý, tối ưu hóa và giữ chân khách hàng

Cơ hội:

• Tăng doanh thu nhanh chóng nếu chọn đúng sản phẩm và tối ưu gian hàng

• Dễ dàng thử nghiệm sản phẩm mới với chi phí thấp

• Tận dụng các chiến dịch khuyến mãi của sàn để gia tăng doanh số

• Xây dựng dữ liệu khách hàng ban đầu để chuyển dần sang kênh riêng

Thách thức:

• Chiến tranh giá dẫn đến lợi nhuận mỏng

• Phụ thuộc vào thuật toán hiển thị của sàn

• Khó kiểm soát trải nghiệm thương hiệu nếu không đồng bộ từ hình ảnh đến đóng gói

• Rủi ro tài khoản nếu vi phạm chính sách hoặc gặp lỗi hệ thống